Club Moral in S.M.A.K.: Aflossing van de Wacht

article by Ive Stevenheydens.
published on 24 Jun 2003 in De Tijd

'Gelijk het leven is', zo heet een groots opgezette tentoonstelling die het afscheid van Jan Hoet als directeur van het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst in Gent markeert. Het evenement gaat zaterdag open in het S.M.A.K. met een performance van Club Moral, het semi-legendarische ondergrondse duo van Anne-Mie van Kerckhoven en Danny Devos. Het hervormde Club Moral - onlangs voegden Dylan Van Looy en Mauro Pawlowski zich bij de gelederen - bracht zopas een eerste plaat uit in een reeks van vroeg geluidswerk.

Voor Jan Hoet de fakkel van museumdirecteur doorgeeft aan Peter Doroshenko uit Milwaukee, neemt hij met een groots opgezet evenement van 'zijn' museum afscheid. Vanaf deze zaterdag loopt tot half september in het S.MA.K. 'Gelijk het leven is - Belgische kunst uit de collectie'. De tentoonstelling omvat werken van een honderdtal Belgische kunstenaars. 'Gelijk het leven is' wil niet enkel terugblikken op meer dan een halve eeuw Belgisch werk uit de verzameling van het museum, noch louter de aankoopkeuzes van Jan Hoet samenvatten. De expositie moet vooral nieuwe accenten leggen in de collectie, klemtonen die in de toekomst als streefdoelen voor het S.M.A.K. gelden. Concreet zullen jonge(re) kunstenaars, onder wie Gert Robijns, Honoré d'O en Joëlle Tuerlinckx, in-situ-adaptaties van recente werken of nieuwe installaties presenteren. Parallel aan de tentoonstelling in het S.M.A.K. wordt op 15 locaties in de Gentse binnenstad - onder meer het Caermersklooster, de Vlaamse Opera en het Gravensteen verlenen hun medewerking - werk van buitenlandse kunstenaars getoond. Daarvoor wordt uit de collectie van het museum voor actuele kunst geput: gerenommeerde werken van onder anderen Bruce Nauman en Jimmie Durham zwermen over de hele stad uit, naast installaties die zelden te zien waren van bijvoorbeeld de Duitser Wolf Vostell. De kunst komt dus, zoals Hoet het altijd gewild heeft, andermaal tot bij het volk.

De opening van 'Gelijk het leven is' wordt zaterdag in het S.M.A.K. met een feest opgeluisterd. Daar treedt Club Moral aan, de performancetandem van de beeldende kunstenaars Anne-Mie van Kerckhoven (AMVK) en Danny Devos (DDV). Club Moral werd opgericht in Antwerpen op 1 januari 1980 als 'een presentatiebureau voor kunst- en live-evenementen van extreme aard'. Hoewel het initiatief op de keper beschouwd nooit stopte, verdween Club Moral in de eerste helft van de jaren 90 uit de aandacht. Het zwaartepunt van de activiteiten van AMVK en DDV ligt dan ook in de eighties: in hun hoofdkwartier - zeg maar de huiskamer van de twee - vonden op onregelmatige tijdstippen uiteenlopende evenementen plaats die de internationale tegencultuur belichtten. Met projecties van onder meer oorlogspropagandafilms, concerten van cultfiguren als Boyd Rice (van NON) en tentoonstellingen van attributen die zich bijvoorbeeld op de donkere zijde van het bestaan richtten, capteerde Club Moral de alternatieve Zeitgeist van weleer.

Naast de organisatie van avonden in de thuisbasis - die vaak slechts een handvol belangstellenden trokken - bleven de twee onder dezelfde naam steeds als performanceduo actief. In de begindagen maakten AMVK en DDV deel uit van een internationale ondergrondse beweging die de eigengereide en, praktisch gezien, goedkope tapecultuur hoog in het vaandel voerde. Daarmee traden ze in grote delen van Europa, maar ook in Amerika en Australië live aan. Club Moral omschreef hun performances graag met de term 'excessief': tijdens uiteenlopende acties wilden de twee provoceren, het publiek confronteren met het bizarre, het perverse en het onjuiste, kortom met alles wat voor de goegemeente verboden heet. Hun performances maakten bewust gebruik van verschillende technieken - sculpturen, films, muziek en teksten - en refereerden niet zelden aan flamboyante historische figuren als Luis Buñuel, Oscar Wilde of Arthur Rimbaud. De aanpak van Club Moral baseerde zich op het mechanisme van de shock: DDV liet zich bijvoorbeeld naakt aan een katrol ondersteboven optakelen terwijl hij luid krijste, daarmee verontwaardiging van het publiek uitlokkend.

Hoewel DDV en AMVK nooit ophielden met performen, doorbreekt het tweetal vandaag een beetje de windstilte die al jaren rond hen hangt. In de eerste plaats vernieuwde Club Moral zichzelf: de Antwerpenaar Dylan van Looy en de popzanger Mauro Pawlowski versterken het tweetal, voor het grote publiek zijn ze zaterdag in het S.M.A.K. samen in première te zien. Voorts brachten AMVK en DDV net de plaat 'Instruments of Attraction - I. Cerebrale Pathologie' uit. Geperst op het vrij onconventionele 10 inch-formaat en begeleid door een tekstboek dat de geschiedenis van het duo vertelt, vormt de plaat een eerste uitgave in een driedelige reeks bloemlezingen van Club Morals geluidswerk. De nogal sombere, maar speelse en erg grappige muziek van 'Instruments of Attraction - I. Cerebrale Pathologie' stamt uit de jongste jaren van het tweetal en houdt het midden tussen tape-experimenten, anarchistische kakofonie en brutale noise. Benieuwd hoe het vernieuwde Club Moral zaterdag zal klinken en hoe het publiek van het S.M.A.K. er op zal reageren.

'Gelijk het leven is - Belgische kunst uit de collectie' loopt vanaf zaterdag 28 juni tot en met zondag 14 september in het S.M.A.K. Daarnaast zijn op verschillende locaties in de Gentse binnenstad werken uit de collectie van het museum tentoongesteld. Club Moral performt zaterdag 28 juni (20.00 uur) in het S.M.A.K. informatie: http://www.smak.be of 09/ 221.17.03.

'Instruments of Attraction - I. Cerebrale Pathologie' van Club Moral verscheen op Kapellmeister Grammofon en is verkrijgbaar via info@kapellmeister.org .

Related concerts: Gelijk het Leven is
Online url: https://www.tijd.be/cultuur/algemeen-actueel-premium/Club-Moral-in-S-M-A-K-Aflossing-van-de-wacht/810417

1391 views